kH

De kH is een grootheid die weergeeft hoeveel carbonaten en bicarbonaten in het aquariumwater aanwezig zijn en wordt uitgedrukt in duitse hardheidsgraden (°d). Het wordt ook wel de carbonaathardheid genoemd. Dit omdat deze carbonaten kunnen neerslaan met aardalkali-ionen zoals calcium of magnesium (gelinkt aan de gH) die verantwoordelijk zijn voor de totale hardheid. In een aquarium komen beiden echter voor als ionen en kunnen carbonaten ook van andere zouten afkomstig zijn of in het aquarium zelf zijn ontstaan en bij andere ionen horen. Deze horen in principe niet bij de carbonaathardheid maar scheikundig gezien maakt het natuurlijk geen verschil. Daarom is de carbonaathardheid voor een aquarium slechts beperkt interessant en beschouwen we de kH als de maat voor de volledige in het aquarium aanwezige concentratie aan carbonaten en bicarbonaten.

Deze waarde is belangrijk omdat het als buffer voor de pH fungeert. Dit wil zeggen dat de carbonaten en bicarbonaten voorkomen dat de pH te sterk schommelt. Een te hoge kH kan dan weer groeistoornissen veroorzaken bij vissen. De ideale kH waarde is natuurlijk ook afhankelijk van de vissoort of het soort biotoop in het aquarium maar voor een gezelschapsaquarium is een kH waarde tussen 5 en 8 °d meestal het best.

De carbonaten en bicarbonaten nemen deel aan het pH-evenwicht. Je kan de kH dus niet wijzigen zonder dat dit een invloed heeft op de pH. Een te hoge of te lage kH zegt dus niets zonder de daarbij horende pH-waarde.